JavaScript Kod Yapısı ve Değişkenler

JavaScript kod yapısı, değişken tanımlama (var, let, const) ve temel veri tiplerini inceleyelim.

Bir önceki yazımızda "JavaScript nedir?" sorusunu cevaplamıştık. Şimdi sıra, bu dili kullanarak nasıl kod yazacağımızı öğrenmekte. Bu yazıda, JavaScript'in temel kod yapısını, değişkenleri ve veri tiplerini anlatalım.

1. Temel JavaScript Kod Yapısı

JavaScript kodu, belirli kurallar çerçevesinde yazılan ifadelerden (statements) oluşur.

1.1. Temel Kurallar

• Dosya Uzantısı: JavaScript dosyaları .js uzantısıyla kaydedilir.
• İfadeler (Statements): Her bir komut satırına ifade denir. Genellikle noktalı virgül (;) ile sonlandırılır.
• Büyük/Küçük Harf Duyarlılığı: JavaScript büyük/küçük harfe duyarlıdır. adi ile Adi farklı değişkenlerdir.
• Yorum Satırları: Kodun açıklaması için kullanılır, yürütülmez.

// Tek satırlık yorum
 /* 
Çok satırlı yorum örneği
 */ 
let sayi = 10; // Bu bir ifadedir 
sayi = sayi + 5; // Başka bir ifade

2. Değişkenler (Variables)

Değişkenler, veri saklamak için kullanılan isimli "depolama alanlarıdır".

2.1. Değişken Tanımlama Anahtar Kelimeleri

2.2. Değişken Tanımlama Örnekleri

// Değişken tanımlama örnekleri
let kullaniciAdi = "Ahmet Yılmaz";  // Metin (String)
let yas = 30;                       // Sayı (Number)
const dogumYili = 1994;             // Sabit sayı
let aktifMi = true;                 // Mantıksal (Boolean)

// Değişken değerini değiştirme
yas = 31;           // Geçerli (let ile tanımlandı)
// dogumYili = 1995; // HATA! const ile tanımlandı

// Birden fazla değişken
let ad = "Mehmet", soyad = "Demir", sehir = "İstanbul";

3. Temel Veri Tipleri (Data Types)

JavaScript'te değişkenlerde saklanabilecek farklı veri türleri vardır.

3.1. Veri Tipi Örnekleri

// STRING (Metin)
let mesaj = "JavaScript öğreniyorum";
let isim = 'Ahmet';

// NUMBER (Sayı)
let sayi = 100;
let fiyat = 99.99;
let negatif = -50;

// BOOLEAN (Mantıksal)
let dogruMu = true;
let yanlisMi = false;

// ARRAY (Dizi)
let meyveler = ["Elma", "Armut", "Çilek"];
let sayilar = [1, 2, 3, 4, 5];

// OBJECT (Nesne)
let kullanici = {
    ad: "Ayşe",
    yas: 28,
    sehir: "Ankara"
};

// Veri tipini öğrenme (typeof)
console.log(typeof mesaj);    // "string"
console.log(typeof sayi);     // "number"
console.log(typeof dogruMu);  // "boolean"
console.log(typeof meyveler); // "object" (Array'ler object olarak görünür)

4. Değişken İsimlendirme Kuralları

// GEÇERLİ değişken isimleri
let kullaniciAdi;
let _privateVar;
let $element;
let sayi1;
let toplamFiyat;

// GEÇERSİZ değişken isimleri
// let 1sayi;        // Rakamla başlayamaz
// let let;          // Anahtar kelime olamaz
// let ad soyad;     // Boşluk içeremez
// let ad-soyad;     // Tire içeremez

5. Pratik Örnek: Kullanıcı Bilgisi Saklama

// Kullanıcı bilgilerini değişkenlerde saklama
const ulke = "Türkiye";
let isim = "Zeynep";
let soyisim = "Kaya";
let yas = 29;
let eposta = "zeynep@example.com";
let uyeMi = true;

// Kullanıcı bilgilerini gösterme
console.log("Ad: " + isim);
console.log("Soyad: " + soyisim);
console.log("Yaş: " + yas);
console.log("Ülke: " + ulke);
console.log("Üyelik Durumu: " + (uyeMi ? "Aktif" : "Pasif"));

// Bilgileri birleştirme
let tamIsim = isim + " " + soyisim;
console.log("Tam İsim: " + tamIsim);

Sonuç

JavaScript'te değişkenler ve veri tipleri, programlama yapmanın temel yapı taşlarıdır. let ve const anahtar kelimelerini kullanarak değişken tanımlamayı, farklı veri tiplerini nasıl kullanacağımızı öğrendik.